2023 Türkiye AR-GE Raporu: Savunma Sanayisi Öne Çıkıyor
2023 Türkiye AR-GE Raporu: Savunma Sanayisi Öne Çıkıyor
2023 itibarıyla Türkiye'de kamu AR-GE harcamalarının en yüksek payı yüzde 43 ile savunma sanayisine ait oldu. SER Akademi, 'Türkiye 2024 Ar-Ge ve İnovasyon Raporu'nu yayımladı. Genel Müdür Ömer Özdinç, raporun detaylarını açıkladı. Özdinç, Türkiye'deki AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin yıllık fotoğrafını çekmeye çalıştıklarını vurguladı.
Özdinç, yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki hızlı yükselişe dikkat çekti. Özel sektörün bu alanlarda daha fazla katma değer üretmeye başladığını belirtti. Ancak, bu alanlarda kat edilecek uzun bir yol olduğunu ifade etti.
Kamu AR-GE Harcamalarında Savunma Sanayisinin Yükselişi
Özdinç, kamu AR-GE yatırımlarının yüzde 167 oranında arttığını bildirdi. Kamu AR-GE harcamalarının toplamı içindeki payını en çok artıran sektörün yüzde 43 ile savunma sanayisi olduğunu belirtti. Bu sektörü tarım ve yeryüzünün keşfi alanları izlemektedir.
Yükseköğretim harcamalarının kamu ve ticari kesime kıyasla daha az arttığına dikkat çekildi. Özdinç, AR-GE harcamalarının bölgelere göre dağılımında Batı Anadolu'nun (Ankara-Konya) birinci olduğunu vurguladı.
AR-GE Çalışanları ve İstihdam Durumu
Raporda, Türkiye'de AR-GE çalışanlarının sayısının 2023'te 400 bine yaklaştığı belirtildi. Özel sektördeki AR-GE çalışanları yüzde 8,8 artış göstererek 207 bine ulaşırken, kamu sektöründeki araştırmacı sayısının yüzde 7 düştüğü ifade edildi. İmalat sektöründe en çok artışın havacılıkta görüldüğü kaydedildi.
Özdinç, havacılık sektörünü 'Türk inovasyon sisteminin parlayan yıldızı' olarak tanımladı. Bu durum, Türkiye'nin AR-GE ve inovasyon sistemindeki yapısal dönüşümün bir sonucu olarak değerlendirildi.
Teknoparklar ve İnovasyon Endeksi
Teknoparklardaki firma sayısının 10 bini, istihdam sayısının ise 100 bini geçtiği belirtildi. Bu bölgelerde ihracat tutarının yıllık yüzde 67 artışla 2 milyar dolara yükseldiği vurgulandı. Türkiye'nin Küresel İnovasyon Endeksi'ndeki sıralamasının yükseldiği ifade edildi.
Özdinç, imalat sektörünün ihracatının arttığını, ancak şirket karlılık oranında değişim yaşanmadığını belirtti. Yüksek teknoloji sektörünün diğer teknoloji birimlerine göre yavaşlamadan en az etkilenen alan olduğu ifade edildi.
KOBİ'lerin Yüksek Teknoloji Sektöründeki Rolü
Yüksek teknoloji sektöründe firma sayısının yüzde 8 arttığı, cironun ise dolar bazında yüzde 7 düştüğü ifade edildi. Türkiye'nin araştırmacı sayısı açısından OECD ülkeleri içindeki yerine dikkat çekildi. AR-GE tam zaman eşdeğeri (TZE) personel sayısında Türkiye, 8. sırada yer aldı.
KOBİ'lerin yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki yerine de değinildi. Yazılım sektöründe KOBİ'lerin, 206 milyar lira ciroyla sektördeki toplam gelirin yüzde 63'ünü oluşturduğu belirtildi. Mikro KOBİ'lerin 40 milyar lira ciro ürettiği ve sektörün 4'te 1'inin bu şirketlerde istihdam edildiği kaydedildi.
