2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri: Maliye Politikaları Üzerine Değerlendirme
2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri
2024 yılı, vergi mükellefleri için oldukça hareketli geçti. Birçok vergi istisnası kaldırıldı veya daraltıldı. Ancak, düzenlemelerin etkisi 2025 yılından itibaren hissedilecek. 2025 yılı bütçe kanununa göre, kurumlar vergisi ile ilgili değişikliklerden Maliye’nin beklentisi düşük. 2024 yılı Kasım ayı bütçe gelir gerçekleşmelerine göre, kurumlar vergisinde 11 aylık gerçekleşme oranı yüzde 34 seviyesinde kalmış, 2023’ün aynı dönemine göre ise yüzde 30,5 azalmış. 2025 bütçesinde de kurumlar vergisi artış hedefi yüzde 30 olarak belirlenmiş. Bu durum, yapılan değişikliklere rağmen önemli bir artış beklenmediğini gösteriyor.
Maliye Politikası Hedefleri
Orta Vadeli Programa (2025-2027) baktığımda, maliye politikası hedefleri yeterli görünmüyor. 2023 yılında yüzde 16,8 olarak gerçekleşen vergi yükü oranının, Program döneminde yüzde 18 olması hedefleniyor. Vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemede gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecek. Ayrıca, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kaldırılmasına devam edilecek.
Kayıt dışılıkla mücadele etkin bir şekilde sürdürülecek. Maliye Bakanı, bu hedefi her açıklamasında vurguluyor. Orta vadede doğrudan vergilerin payının artırılması planlanıyor. Gelir, kurumlar, katma değer vergileri kanunları ile vergi usul kanununun, vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri temelinde güncellenmesi yönünde düzenlemeler hayata geçirilecek.
2025 Beklentileri
2025 yılına dair beklentilerimi özetlemek gerekirse, dolaysız vergilerin payını artırma hedefinin gerçekleşmesi zor görünüyor. Çünkü bugüne kadar yapılan düzenlemeler ve vergi denetimini yaygınlaştırma çabaları, vergi gelirlerinde önemli bir artış sağlamadı. Vergi denetiminin ana amacı tahsilatı artırmak değildir. Bu nedenle, 2025 yılında radikal kararlar alınması ihtimali bulunmaktadır.
Enflasyon düzeltmesi, Maliye’nin beklediğinin aksine gelir ve kurumlar vergisinde bir artış sağlamadı. Resmi enflasyon oranlarının düşmesi nedeniyle taşıma katsayıları düşük kalacak. Bu durum, vergisel etkisinin sınırlı olacağı anlamına geliyor. 2025 yılının ilk yarısında yeni bir torba yasa bekleniyor. Bazı istisna ve indirimleri kaldıracak düzenlemeler bu torba yasaya dahil edilebilir.
Yapılandırma ve İhtilaflar
Kredi faizlerinin yüksek olduğu bu dönemde, vergi ve sigorta borcu olan mükelleflerin rahatlatılması şart. Maliye ile mükellefler arasında yaşanan ihtilaflar artmış durumda. Son dönemlerde dava sayısının artması, yasal düzenlemelerin etkisiyle gerçekleşti. Uzlaşmada yapılan son değişiklikler, dava sayılarının daha da artmasına neden olabilir.
Bu nedenle, çıkarılması muhtemel yapılandırma yasasının kapsamına dava, uzlaşma ve tarh aşamasındaki işlemlerin de dahil edilmesi önemlidir. Başta finansman gider kısıtlaması olmak üzere, mevzuatımızda sadeleşme bekleyen birçok sorun bulunmaktadır. Uyuşmazlık sayısını azaltacak düzenlemelere acilen ihtiyaç vardır.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
2025 yılında uygulamaya girecek yurt içi asgari kurumlar vergisinde, geçmiş yıl zararlarının mahsubu gibi önemli sorunlar bulunmaktadır. Vergi istisna, muafiyet ve indirimler üzerinden vergi almayı öngören düzenlemeler, kamuoyu desteğinden mahrum kalabilir. Maliye, geçmiş yıl zararlarını mahsup ettirmeme ısrarından vazgeçmelidir.
2024 yılı, vergi mükellefleri ve mali müşavirler için zorlu geçti. 2025 yılının tüm vergi mükellefleri için sakin ve huzurlu geçmesini dilerim. Vergi sisteminin ihtilafları kaldıracak kapasitede olmadığı unutulmamalıdır.
