Müjde DEMİR tarafından bildirilen Akdeniz Bölgesi İstişare Toplantısı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından düzenlendi. Toplantı, Başkan M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun başkanlığında Ankara’da gerçekleştirildi. Tarsus Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Teke, bölgenin tarım sektörüne ilişkin temel sorunları ve çözüm önerilerini içeren kapsamlı bir rapor sundu. Bu toplantıda, tarım sektöründeki sorunların çözümü için acil adımlar atılması gerektiği vurgulandı.
Toplantıya katılan Teke, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin tarımsal verim ve kaliteyi ciddi şekilde etkilediğini belirtti. Türkiye’nin 2040 yılında “çok yüksek su stresi” yaşayan 27. ülke konumuna yükseleceği ifade edildi. Bu bağlamda, su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi konusunda acil adımlar atılması gerektiği vurgulandı. Teke, tarımsal sulamanın artık nöbetleşe yapıldığını belirtti.
Başkan Teke, tarımda çalışan işçilerin sorunlarının ulusal basına dahi yansıdığına dikkat çekti. Tarsus olarak iki yıldır bu konuyla ilgili istişarelerde bulunduklarını ifade etti. Tarımda çalışan işçilerin ücretleri ve çalışma saatlerini düzenleyecek bir yönetmeliğe ihtiyaç duyulduğu belirtildi. Bu durum, tarım sektörünün sürdürülebilirliği açısından kritik bir öneme sahip.
Teke, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu işgücünün öncelikle yerli işgücünden karşılanması gerektiğini, bunun mümkün olmaması halinde uluslararası işgücünün tamamlayıcı etkisinden faydalanılması gerektiğini vurguladı. Tarım sektöründeki iş gücü dinamiklerinin zaman içerisinde değiştiği, nitelikli yatırımcı ve iş gücünün ülkeye çekilmesinin önemine dikkat çekildi.
Başkan Teke, ürünün paketlenmesi, depolanması ve ihracata gönderilmesi gibi tarıma yönelik kalkınma yatırımlarının artırılması gerektiğini dile getirdi. Tarıma dayalı desteklerin ve bütçeden tarıma ayrılan payın daha yüksek olması gerektiği ifade edildi. Türkiye’nin üretim gücünün artırılmasının, tarımın daha iyi desteklenmesine bağlı olduğu belirtildi.
Tarımın stratejik bir sektör olduğu, üretim gücünü korumak için tarımsal üretim ve tarıma desteğin öncelik olması gerektiği vurgulandı. Teke, tarım sektörünün geleceği için bu adımların atılmasının zorunlu olduğunu ifade etti. Ayrıca, zirai donun etkilerinin önümüzdeki yıllarda da devam edeceği belirtildi.
Bölgede yaşanan zirai donun etkisinin sadece bu ile sınırlı kalmayacağı ifade edildi. Teke, önümüzdeki en az iki yıl boyunca bu durumun zararının hissedileceğini belirtti. Üreticilerin kamudan ek destekler talep ettikleri, Ziraat Bankası başta olmak üzere tüm bankalardan borçların faizsiz ertelenmesi gerektiği vurgulandı.
İhracatçıların pazar kaybı ve kaliteli ürüne ulaşımının sıkıntıya girdiği ifade edildi. 2025 yılından itibaren gıda ürünlerinde yapılan analiz ücretlerinin artacağı belirtildi. Bu durumun, maliyet baskısı altındaki sektör üzerinde yeni ilave yük oluşturacağı ifade edildi. İhracatçıların bu düzenlemenin yeniden değerlendirilmesini talep ettikleri kaydedildi.
Başkan Teke, mevsimlik tarım işçilerinin ücret ve çalışma sürelerindeki belirsizliklerin son yıllarda iş bırakma eylemlerine dönüştüğünü ifade etti. Bu durumun hem üretici hem de ihracatçı üzerinde ciddi baskılar yarattığı belirtildi. Yasal düzenlemelerle işçilerin asgari brüt ücret üzerinden çalıştırılmasının sağlanması gerektiği vurgulandı.
Ayrıca, azami ücret sınırının belirlenmesi ve günlük çalışma saatlerinin iş kanunu ile uyumlu hale getirilmesi gerektiği ifade edildi. Bu adımların atılması, tarım sektörünün sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. Tarım sektöründeki bu sorunların çözümü için acil eylem planlarının hayata geçirilmesi gerekmektedir.